Nawiązuję tu do tekstu Kto mnie najbardziej wkurza?, gdzie analizowałem związek emocji (silnych, nielubianych uczuć) z osobami, w kontakcie, z którymi te emocje się pojawiają. Konkluzja była taka, że najczęściej są to osoby, które zachowują się podobnie, mają tę samą słabość, co Ty, tylko (w Twoim odbiorze) ta ich słabość jest mocno przerysowaną karykaturą Twojej (niewielkiej) słabostki 🙂 Dzisiaj poruszam następującą kwestię: 3 przyczyny zdenerwowania. Zajmuję się innym aspektem odczuwania nielubianych emocji związanych z wydarzeniami.
Przypomnienie teoretyczne
Zaraz przedstawię Ci 3 przyczyny zdenerwowania. Ale najpierw zastanów się nad następującym stwierdzeniem: To ja i tylko ja, jestem odpowiedzialny za to, jakie emocje odczuwam. Jeśli masz problem z akceptacją tej teoretycznej koncepcji, odpowiedz sobie na pytanie: kto jest odpowiedzialny za to, że np. gdy jesteś na grzybobraniu i znajdujesz muchomory, to masz zły humor? Osoba, która Cię namówiła na grzybobranie? Ale przecież oprócz tych muchomorów znalazłeś całą masę prawdziwków, podgrzybków, kurek itp. Więc generalnie jesteś zadowolony, a nawet wdzięczny tej zapraszającej osobie. A jednak znalezienie muchomorów psuje Ci samopoczucie (choćby na chwilę). Czy winne są muchomory? Chyba nie.
Pierwsza z 3 przyczyn zdenerwowania: naruszone poczucie sprawiedliwości
Denerwujesz się (odczuwasz nielubiane emocje), gdy oceniasz, że coś jest niesprawiedliwe. Np. Ty znowu znajdujesz muchomory, a Twój kolega po raz kolejny znalazł kolonię prawdziwków. Przecież to niesprawiedliwe. Tak nie powinno być. To Ty powinieneś znajdować więcej prawdziwków, niż on. No dobrze, obydwaj powinniście znajdować tyle samo prawdziwków, a tu on znajduje ich więcej.
Dygresja: Gdy to Ty znajdujesz więcej prawdziwków od kolegi, najczęściej wcale Ci to nie przeszkadza. Wtedy Twoje poczucie sprawiedliwości wcale nie zostało naruszone 🙂 Za to kolega może poznać 3 przyczyny zdenerwowania.
Druga z 3 przyczyn zdenerwowania: niespełnione oczekiwania
Denerwujesz się (odczuwasz nielubiane emocje), gdy dzieje się coś innego, niż oczekiwałeś. Np. gdy znajdujesz muchomory, choć przedzierając się przez krzaki, liczyłeś, że będą tam podgrzybki, więc się denerwujesz. Gdy z oddali (nie mając pewności, co to za grzyby) wydawało Ci się, że dostrzegasz coś czerwonego, nie przeżywasz rozczarowania (zdenerwowania), gdy z bliska stwierdzasz, iż to muchomory (chyba że oczekiwałeś, iż to będzie koźlarz czerwony). Teraz poznałeś już kolejną z 3 przyczyn zdenerwowania.
Trzecia z 3 przyczyn zdenerwowania: niepewność
Denerwujesz się (odczuwasz nielubiane emocje), gdy nie masz pewności, co się wydarzy. Np. masz już dużo prawdziwków. Pewnie będziesz królem grzybobrania. Ale nie masz pewności, a bardzo byś chciał mieć tę pewność. Irytujesz się za każdym razem, gdy grzyby, na które natrafiasz, są muchomorami. Dopóki nie przyszło Ci do głowy, że prawdopodobnie będziesz królem grzybobrania, muchomory wcale Cię nie irytowały. Teraz znasz już wszystkie 3 przyczyny zdenerwowania.
Uwaga: Jeśli myślisz, że jest to ten sam powód, co niespełnione oczekiwania: zwróć uwagę, iż tutaj oczekiwanie raczej będzie spełnione (raczej będziesz królem grzybobrania, Ty tak myślisz, bazując na faktach). Denerwuje Cię to, że nie masz 100% pewności. I nawet jeśli znajdziesz kilkanaście kolejnych prawdziwków, te wstrętne muchomory będą Cię denerwować. Oczywiście, gdyby ostatecznie okazało się, że królem grzybobrania został ktoś inny, to Twoje zdenerwowanie będzie jeszcze większe (wtedy kłania się powód drugi: niespełnione oczekiwania).
Co możesz zrobić?
OK. Zgadzasz się, że tak naprawdę sam jesteś źródłem swoich nielubianych emocji. Co możesz zrobić, żeby takich sytuacji unikać? Znajomość 3 przyczyn zdenerwowania jest tu niezwykle pomocna.
1. Zapamiętaj powyższe trzy powody: niesprawiedliwość, zawiedzione oczekiwania, chęć posiadania 100% pewności.
2. Za każdym razem, gdy się z kimś porównujesz: zarządzaj swoim poczuciem sprawiedliwości. Czy gdy Ty masz lepiej to jest sprawiedliwe? A gdy on ma lepiej to jest niesprawiedliwe? Czy chcesz być jak Kali z Pustyni i w puszczy Sienkiewicza? Jeśli ktoś Kalemu ukraść krowy to jest zły uczynek, ale gdy Kali komuś ukraść krowy to jest dobry uczynek?
3. Zarządzaj swoimi oczekiwaniami: dopuszczaj możliwość, że to, czego chcesz może się nie wydarzyć. Nie chodzi o to, żeby się nastawiać na zły wynik, ale taki zły wynik wziąć pod uwagę jako jedną z możliwości. Co więcej, gdy już taki zły wynik weźmiesz pod uwagę, to może odkryjesz też jakiś sposób, żeby zminimalizować prawdopodobieństwo jego wystąpienia.
4. Zaakceptuj rzeczywistość. Czy kiedykolwiek możesz mieć 100% pewności? Skoro nigdy nie możesz mieć 100% pewności, to takiej pewności nie oczekuj.
5. Gdy wszystko zawiedzie i niekochane emocje już się pojawiły: ustal, co było ich przyczyną. Masz szansę następnym razem uwolnić się od tej przyczyny.
Chcesz temat pogłębić?
Poznałeś już 3 przyczyny zdenerwowania. Teraz przeczytaj np. tekst: Chcesz być jaszczurką?
Bardzo interesujący temat.