Zawężenie pola świadomości często występuje pod wpływem stresu. Odczuwasz czasem stres? Silny stres? Jak wtedy funkcjonujesz? Mniej sprawnie niż zazwyczaj? Zastanawiasz się, dlaczego tak się dzieje? Najprawdopodobniej działasz wtedy z zawężonym polem świadomości.
Co, w praktyce, oznacza zawężenie pola świadomości?
Zawężenie pola świadomości to jedno z jakościowych zaburzeń świadomości. Jakościowe zaburzenia świadomości charakteryzują się całkowitym lub częściowym zablokowaniem funkcji pamięci i wynikającymi z tego zaburzeniami orientacji. Orientacja ulega zaburzeniom w jednym lub wielu kierunkach: czasie, miejscu, otoczeniu, sytuacji własnej i własnej osobowości.
W jakościowych zaburzeniach świadomości mniej sprawne stają się też inne funkcje (pamięć, skupienie, rozumowanie, myślenie jest spowolnione, chaotyczne), zmienia się też życie emocjonalne.
http://psychopatologia.wyklady.org/wyklad/691_swiadomosc-jazn-zaburzenia-swiadomosci_strona-2.html
Jak powyższy stan opisać prostym językiem? Pojawia się dezorientacja. Możesz wtedy mieć niewłaściwy osąd dotyczący czasu (kiedy to się dzieje), miejsca (gdzie jesteś), otoczenia (kto lub co znajduje się wokół Ciebie), sytuacji własnej (co możesz w danej sytuacji zrobić) i własnej osobowości (na co Cię stać, a czego nie jesteś w stanie przeprowadzić).
Kiedy pojawia się zawężenie pola świadomości?
Bardzo często zawężenie pola świadomości pojawia się na skutek stresu: Przyczyną ostrej reakcji na stres, jest bardzo silnie stresujące przeżycie. Reakcja na takie przeżycie następuje natychmiast, lecz wszystkie objawy ustępują samoistnie w przeciągu kilku godzin lub najwyżej kilku dni.
http://polki.pl/zdrowie/psychologia,czym-jest-ostra-reakcja-na-stres,10163354,artykul.html
Kluczowe są tu dwa stwierdzenia.
- Przyczyną jest silny stres.
- Objawy ustępują samoistnie.
Czym Ci to grozi?
Masz za sobą doświadczenie kaca moralnego, który pojawił się po fakcie? Przypomnij sobie taką sytuację. Prawdopodobnie było to związane z silnym stresem (wysokim poziomem emocji). Wtedy, tak naprawdę, nie byłeś sobą. Zawężenie pola świadomości poskutkowało nieadekwatną oceną tego, co się dzieje, ale również tego, jakie masz opcje do wyboru. I Twoja reakcja prawdopodobnie była pierwszą (odruchową), jaka Ci się nasunęła. Po fakcie, gdy emocje opadły, zauważyłeś, jak nieadekwatne do sytuacji było Twoje zachowanie.
Jak sobie radzić z zawężeniem pola świadomości?
Gdy zawężenie pola świadomości już się pojawi: jest za późno, aby coś zrobić. Ten stan powoduje przecież niemożliwość adekwatnej oceny sytuacji. Więc nie ma wyjścia? Jest. Polega ono na obserwacji swojego poziomu stresu. Ale jak obserwować swój poziom stresu? Tak naprawdę stres to emocje, najczęściej strach lub lęk. Jeśli zauważysz, że Twój poziom emocji się podnosi (zanim osiągnie poziom powodujący zawężenie poziomu świadomości) postaraj się go obniżyć. Dowolnym sposobem, który będzie asertywny, ale nie agresywny (patrz: Asertywność).
Jedną z technik obniżania poziomu emocji jest technika upuszczania pary, zobacz też 21 dni bez narzekania. Planuję napisać o tym więcej w kolejnym tekście na blogu.
A jeśli nie udało Ci się obniżyć poziomu Twoich emocji. Zastosuj technikę STOP. Upraszczając: polega ona na tym, że nie kontynuujesz udziału w sytuacji, która doprowadziła do tak wysokich emocji po Twojej stronie. W wersji soft: informujesz otoczenie, że jeśli nie ustąpi czynnik, który powoduje wzrost Twoich emocji, wycofasz się z tej sytuacji. W skrajnej wersji: oddalasz się z miejsca zdarzenia bez słowa. Dzięki temu nie pozwolisz sobie na zawężenie pola świadomości.
Uwaga: Nawet stosując technikę STOP, nie obwiniaj innych za swoje emocje (za swój stres). Raczej informuj, że sobie teraz nie radzisz ze stresem. I poproś ich o pomoc. Tak, wiem, że to bardzo trudne. Technice STOP też zamierzam poświęcić jeden pełny wpis na blogu.
Naprawdę wielki i zaskakujący stres
W obliczu wielkiego stresu, np. śmierci lub śmiertelnego zagrożenia bliskiej Ci osoby, jesteś najczęściej bezradny. Jedyne co możesz zrobić, to czekać, aż objawy zawężonego pola świadomości ustąpią samoistnie. Kluczowe jest, aby nie obwiniać się, że dotknęło Cię to w tak ważnym momencie. Nie masz chyba do siebie pretensji, że podlegasz działaniu prawa grawitacji?
